Weglopen als raadslid

maandag 14 maart 20220 Reacties

In de extra raadsvergadering afgelopen donderdag, waarin gestemd werd over het bestemmingsplan Swifterbant-Zuid, moesten we als fractie weglopen voor de stemming. De aanleiding daarvoor was dat wethouder Veldhoen die ochtend de betrokken ondernemers had gebeld met de mededeling dat ze binnen een paar uur een overeenkomt moesten tekenen die nodig was om het bestemmingsplan vast te kunnen stellen. Anders zou de hele deal niet doorgaan. Voor deze ondernemers een onaanvaardbaar risico. Hoewel wij al hadden aangekondigd in te zullen stemmen met het voorstel, deed deze actie van de wethouder voor ons de deur dicht en zijn we weggelopen. Want tegenstemmen wilden we niet omdat we vóór zijn. Maar met een stem voor het plan legitimeer je deze handelwijze waar wij hard over oordelen.

De overheid waar ik voor sta heeft compassie en mededogen met inwoners.

Inwoner versus overheid

De overheid waar ik voor sta heeft compassie en mededogen met inwoners. Want wij zijn als overheid een machtige partij om tegenover je te vinden. Onze zakken zijn dieper om te procederen, we hebben eindeloos veel ambtenaren en de hele dag de tijd om de taken uit te voeren die we moeten en willen uitvoeren. Als we iets in jouw omgeving gaan doen is het een hele klus om je belangen te verdedigen. Want of je nou een boer bent of iemand die in een van de kernen woont, meestal heb je wat beters te doen dan je tegen de gemeente aan te bemoeien. Heb je daar ook onvoldoende juridisch verstand van en geen geld en tijd om daaraan te willen besteden.

Dus moeten we als overheid terughoudend zijn in ons handelen. Als bijvoorbeeld ondernemers heel actief zijn geweest in het proces van participatie vooraf en daarbij al regelmatig hebben gewaarschuwd dat hun bedrijf geluid produceert, dan moet je niet moeilijk doen als de formele inspraak (in de oogsttijd) vergeten wordt. Dan is er in juridische zin misschien geen sprake van een zienswijze, als gemeente kun je wel handelen alsof er een inspraak is geweest. Want we weten vanuit het eerdere participatietraject wat er aan de hand is.

Machtsmisbruik

Dat inwoners hard onderhandelen met de gemeente om hun belangen veilig te stellen kun en mag je ze niet kwalijk nemen. Want als gemeente proberen we ook onze maximale doelstellingen te halen. Maar wij hebben machtsmiddelen die andere partijen niet hebben. En als je die voluit inzet moet je daar heel terughoudend en wel heel zeker over zijn.

In dit geval was er al overeenstemming. De betrokken ondernemers waren akkoord en tevreden. Blij ook dat Swifterbant-Zuid ontwikkeld kan gaan worden. Want als inwoners snappen ze ook het belang voor het dorp. Daarom ook hebben ze van begin af aan meegedacht over de komst van de nieuwe wijk en gewaarschuwd voor de effecten van hun bedrijfsvoering. In deze fase kun je nog maatregelen nemen om overlast te voorkomen “want ook wij willen geen gezeik met onze nieuwe buren” zoals de ondernemer het verwoordde. Allen de laatste juridische details moesten donderdag nog worden uitgewerkt. Daar stond -ook met juristen van de gemeente- op vrijdag nog een afspraak voor in de agenda’s.

Toch besloot de wethouder op donderdagochtend anders en belde om kwart over acht ’s ochtends met de mededeling dat het diezelfde ochtend tekenen was. Of anders: geen deal. Dus is er diezelfde dag nog hard onderhandeld. Maar wel met het mes op de keel van de ondernemers. Daarmee is er geen sprake meer van een gelijkwaardige onderhandeling, maar van dwang. Een dat vinden we als GroenLinks machtsmisbruik.

We zitten te springen om extra huizen, dus wie kan er sowieso tegen zijn?

Onmogelijke keuze

Als fractie hadden we al gezegd dat we zouden instemmen met het bestemmingsplan Swifterbant-Zuid. Want ook wij zijn er voor dat er gebouwd gaat worden. De groei van Swifterbant ligt al jaren stil en het is van het grootste belang dat er extra inwoners bij komen om de voorzieningen in stand te kunnen houden. Daar komt de woningnood nog eens bovenop. We zitten te springen om extra huizen, dus wie kan er sowieso tegen zijn?

Maar instemmen afgelopen donderdag werd ineens heel ingewikkeld. Daarmee zouden we immers instemmen met een besluit waarvan wij vinden dat het door machtsmisbruik tot stand is gekomen. Er was namelijk geen enkele noodzaak om donderdag te stemmen. Er had even goed deze week of volgende maand over gestemd kunnen worden. Het enige verschil zou de extra tijd zijn die intussen verstrijkt. Maar op het totale bouwen van 700 woningen is dat verwaarloosbaar natuurlijk. Dan had de afspraak met de juristen van vrijdag gewoon kunnen doorgaan. Hadden in alle rust en vrede de laatste puntjes op de ‘i’ kunnen worden gezet en hadden de ondernemers in vrijheid een handtekening kunnen zetten. Het eind resultaat was hetzelfde geweest!

Verkiezingen

De enige reden waarom het nu met stoom en kokend water door de gemeenteraad moest zijn de verkiezingen die vandaag begonnen zijn en tot woensdag duren. Vrijwel alle partijen durfden het niet aan de stemming van dit bestemmingsplan over de verkiezingen heen te tillen. Omdat Swifterbant er al zo lang om vraagt. En hoewel ik snap dat we dit graag wilden met elkaar en dat Swifterbant het wachten nu ook wel zat is. Nog altijd geldt dat het doel de middelen niet heiligt. Angst voor de kiezer is geen legitimatie voor machtsmisbruik. Nooit.

De belangrijkste taak die een raadslid heeft is stemmen.

Weglopen

Dus zaten we met een probleem. Als je niet voor kunt stemmen, maar ook niet tegen, dan moet je niet stemmen. Een raadslid moet dan letterlijk weglopen uit de raadzaal, want anders moet je stemmen. En eigenlijk was ook weglopen onmogelijk. Want de belangrijkste taak die een raadslid heeft is stemmen. Namens de inwoners die je vertegenwoordigd als verkozene. Stemmen is waartoe een raadslid op aarde is. Weglopen voor een stemming voelt voor mij als weglopen voor de verantwoordelijkheid die je hebt. Maar als je niet voor kunt stemmen vanwege het machtsmisbruik door de gemeente, niet tegen kunt stemmen omdat je voor het bestemmingsplan bent en niet kunt weglopen omdat je moet stemmen; dan sta je schaakmat.

Uiteindelijk was het dus kiezen uit drie kwaden. Een goed besluit was sowieso niet meer mogelijk. Dus hebben we een statement willen maken door toch weg te lopen. Want hoe graag we allemaal -niemand uitgezonderd- willen dat  Swifterbant gaat groeien, mag dat besluit niet op deze manier tot stand komen. Hier trekken wij de lijn. Want als overheid ga je niet op deze wijze met inwoners om. Die druk je niet in een hoek met het mes op de keel om een overeenkomst te tekenen. Het zijn geen professionals zoals projectontwikkelaars met een grote juridische afdeling die graag en hard onderhandelen.

Dus hebben we het onmogelijke gedaan door weg te lopen. En daar heb ik nog altijd buikpijn van.

0 reacties

Een reactie versturen

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Paul Vermast was van augustus 2003 tot september 2022 (burger)raadslid  voor GroenLinks in de gemeenteraad van Dronten. Daarnaast was hij fractievoorzitter en plaatsvervangend voorzitter van de gemeenteraad. Bij de verkiezingen voor de Tweede Kamer in 2017 stond hij voor GroenLinks op plaats 38.