Het debat vanavond over de belastingblunder van 2 miljoen euro van het college van burgemeester en wethouders in Dronten is geschorst tot op een later moment. Na een eerste ronde van vragen vanuit de raad aan het college en een erg lange schoring kwamen er maar bedroevend weinig daadwerkelijke antwoorden en gaf het college aan nog lang niet alle vragen te kunnen beantwoorden die waren gesteld. Er was meer tijd nodig voor onderzoek.

Net als ChristenUnie, PvdA en D66 heb ik namens GroenLinks aangegeven dat voor ons de belangrijkste vraag van de avond was of we het college nog wel kunnen vertrouwen, maar dat we het college een serieuze kans willen geven om dat vertrouwen te herwinnen. Om deze reden heeft de voltallige oppositie voorgesteld om het debat vier weken uit te stellen en het college de kans te geven om met de goede antwoorden te komen. Helaas wilde de coalitie daarin niet meegaan en diende een eigen voorstel om het debat voort te zetten tijdens de raadsvergadering van 26 maart. Omdat de coalitie een aantal mensen mistte (waaronder het, tot mijn grote schrik en ontsteltenis, vandaag opgestapte CDA-raadslid Nelleke van der Klis) staakten de stemmen en zal er pas in de eerst volgende gemeenteraad gestemd kunnen worden over de voortzetting van het debat.

Eigenlijk is de raadsvergadering van februari 2015 nu geschorst en zal deze mogelijk pas een afronding krijgen eind maart 2015. Het doel van de interpellatie van vanavond was het terugvinden van het, in de ogen van GroenLinks, zeer geschonden vertrouwen in het college. Het enige dat ik kan vaststellen is dat dit vertrouwen er vanavond helaas niet groter op is geworden.

Lees onderstaand mijn inbreng in de eerste termijn zoals ik deze had uitgeschreven:

Voorzitter,

Vanavond hebben we een vervelend onderwerp bij de kop. Want fouten moeten toegeven is altijd gênant. Maar als medeoverheid vergeten de premieafdracht aan de belastingdienst te betalen is wat GroenLinks betreft wel echt een fout van de buitencategorie.

Het functioneren van de gemeenteraad is gebaseerd op vertrouwen. Het vertrouwen dat het college haar werk, binnen de door de raad gestelde kaders, naar behoren doet. Het vertrouwen dat een goedkeurende verklaring van de accountant een getrouw beeld van de werkelijkheid geeft. Dat vertrouwen is het fundament onder het functioneren van de gemeenteraad.

Voorzitter precies dat vertrouwen is beschaamd en bij GroenLinks eigenlijk zo goed als weg. De beantwoording door het college van onze vragen tot nu toe overtuigde ook nog niet erg. Maar we willen de poging wagen om dat vertrouwen te herwinnen. Daarom hebben we nog wel een aantal vragen:

– Het college schrijft dat twee onregelmatigheden de aanleiding waren om een extern onderzoek in te stellen. Eenmaal ging het om te veel betaalde overuren en eenmaal een WW-kwestie. Geen grote kwesties als je het afzet tegen de 266 fte aan medewerkers en ruim 18 miljoen euro aan personeelskosten per jaar. Om dan een extern bureau in te huren en de hele boel te gaan doorlichten is wel een erg stevige maatregel. Wat was nu de échte reden om dat te doen en zo groots uit te pakken? Want de genoemde voorbeelden zijn niet geloofwaardig wat ons betreft.

– Voorzitter, het wil er bij GroenLinks niet in dat de interne controle nooit onregelmatigheden heeft laten zien die deze fout hadden kunnen ontdekken. Op de personeelsadministratie is een intern controleplan dat deze controle beschrijft. Wie controleert de processen op de personeelsadministratie en onder welke portefeuille in het college valt precies deze controle?

– Hoe verklaart het college dat ook bij de aangifte voor de belastingdienst nooit iemand heeft gemerkt dat er plots een veel lagere aangifte werd gedaan. Hoe is daarop gecontroleerd en onder welke portefeuille in het college valt precies deze controle?

– welke concrete maatregelen heeft het college getroffen om herhaling te voorkomen en de interne controle sterk te verbeteren. In de beantwoording van het college blijft dit tamelijk vaag. Het college zegt wel dat ze maatregelen neemt, maar concreet wordt dat niet.

Voorzitter,
Wat GroenLinks betreft zit er bijna een principiële kant aan deze kwestie. Wij als gemeente zijn een belasting innende overheid die helder handhaaft en optreedt als dit nodig is. Hoe kan de gemeente nog met recht van spreken en geloofwaardigheid optreden tegen inwoners van onze eigen gemeente die om welke reden dan ook niet of te laat betalen?

Hoe leggen wij iemand in de bijstand uit dat we tot 100% boete opleggen als hij, ook zonder kwade opzet, iets vergeet door te geven; terwijl wijzelf dit soort fouten maken en vinden dat we géén straf verdienen en het vooral heel vervelend is, maar ook weer niet zo heel erg.

De reactie van het college lijkt er vooral op gericht het maar klein te maken. ‘Foutje bedankt, kan gebeuren want waar gehakt wordt vallen spaanders en over tot de orde van de dag’ was de houding tot nu toe zo lijkt het. Hoe kwalificeert het college deze fout qua ernstigheid? Is het in uw ogen een betreurenswaardig bedrijfsongeval, of is er meer aan de hand?

Voorzitter,
Hoe kan ik nog vertrouwen hebben dat het college de interne controle in de hand heeft en waarom het college dat vanaf nu wél goed zult doen? Want we moeten vaststellen dat dit de afgelopen jaren niet het geval was.

Voorzitter, dat vertrouwen is er niet op voorhand meer. De vraag voor vanavond is wat GroenLinks betreft waarom we dit college nog zouden moeten vertrouwen. En wij willen de antwoorden van het college op waarde kunnen beoordelen. Daarom vraag ik nu vast een ruime schorsing, na de beantwoording van het college in eerste termijn, waarin mijn fractie de balans kan opmaken en tot een politiek oordeel kan komen.