Landschap & natuur

Maar liefst 68% van Nederland is aan te duiden als ‘groene ruimte’, waarin 56% in gebruik is door de landbouw. Slechts 13% is bebouwd gebied zoals steden en dorpen! Het platteland is dus in hoofdzaak een agrarisch landschap waarin boeren, in evenwicht met de natuur en met respect voor biodiversiteit en landschapskenmerken, thuis horen.

Ons land kent een grote verscheidenheid van landschappen met onze rivieren, Veluwe, Heuvelland, veenweide gebieden en Noordzeekust of Wadden. Menselijke aanwezigheid is daarbij nauwelijks weg te denken. Alleen aan de kust zijn er plekken waar je jezelf in een landschap zonder menselijke inmenging zou kunnen wanen.

Intrinsieke waarde

Dat landschap en de natuur verdienen bescherming tegen ondoordachte ingrepen die grote invloed hebben op het landschap of de natuur. Dat geldt zowel voor grote infrastructurele ingrepen, uitbreiding van steden en dorpen, als voor verdere intensivering van de landbouw.

Dat wil natuurlijk niet zeggen dat er niets meer mag of kan veranderen. Een landschap is, net als de natuur, een organisch gebied dat aan veranderingen onderhevig is. Maar de intrinsieke waarde van landschap en natuur zouden daarbij wel het uitgangspunt moeten zijn.

Datzelfde geldt voor de natuur en het natuurbeheer. Natuurbescherming is noodzakelijk omdat natuurgebieden bescherming verdienen als belangrijke drager van het landschap, de ecologie en leefgebieden voor dieren en planten.

Maatschappelijk nut

Los van de voordelige gezondheidseffecten van de natuur (zie Ontspanning & welzijn) wordt steeds meer erkent dat de natuur ook kan helpen bij de zorg voor mensen. Bijvoorbeeld door mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in een rustgevende omgeving weer werkritme te laten opdoen. Mensen met een burn-out tot rust te laten komen en weer te kunnen werken naar een nieuw perspectief. De landelijke terrein beherende organisaties zijn daarin voorzichtige; maar belangrijke stappen aan het zetten.

Samenhang

De verschillende natuurgebieden worden via de Ecologische Hoofdstructuur met elkaar verbonden. Deze verbindingen moeten waar mogelijk worden versterkt en het netwerk worden uitgebreid. Dat kan door extensiever beheer van bijvoorbeeld weidegronden en versterking van bloemrijke akkerranden.

Boeren moeten daarvoor wel een reële vergoeding krijgen als daardoor opbrengst verlies zou optreden. Datzelfde geldt voor schade van trekvogels, weidevogels of groot wild. Maar daarvoor geldt net als voor boeren dat deze dieren gewoon in ons landschap thuishoren. Dus dat er schade optreedt is niet te voorkomen.

Artikelen op mijn weblog over Natuur: