Volgende week zal de gemeenteraad het bestemmingsplan vaststellen dat de komst van een Lidl naar Dronten-West mogelijk maakt. De meerderheid is er. En toch heb ik mijn finale afweging nog niet gemaakt. Want ik gun het Dronten-West. Maar heb zorgen over Swifterbant en het politieke proces deugt niet.

Lidl goed voor Dronten-West

Als je ziet hoe groot Dronten-West is geworden, dan snap je zonder moeite de wens voor een tweede supermarkt. Dat de Lidl daarbij een mooie aanvulling is op de bestaande Albert Heijn laat zich ook niet moeilijk uitleggen.

Ook de fysieke ruimte is direct beschikbaar en het grasveld waarop de winkel moet verrijzen was altijd al bedoeld voor bebouwing. Zij het dan met woningen. Maar ook die zijn in het Lidl-plan meegenomen. In de sociale sector. Die is in dat deel van Dronten nog ondervertegenwoordigd. Kortom; de voordelen zijn evident. Met aanpassing van het bestemmingsplan wordt het oorspronkelijke plan geen onaanvaardbaar geweld aangedaan. En je moet je ogen ook niet sluiten voor nieuwe ontwikkelingen.

De Albert Deen van Swiftcity

Alleen zijn er -al langere tijd- zorgen over het winkelcentrum van Swifterbant. Met een Albert Heijn en een Deen vissen beide supermarken in dezelfde vijver. Inwoners van het dorp die graag naar een discount super willen, zoals de Lidl of de Aldi, moeten het dorp uit. Dat is niet ideaal, want als je dan toch al ergens anders bent voor boodschappen, kun je net zo goed de rest ook even meenemen.

En als de winkels verdwijnen uit het dorp wordt het een minder aantrekkelijke plaats om te gaan wonen.

Dat raakt vervolgens de andere winkels in het Swifterbantse centrum zoals de bakker en de slijterij. Als de omzet wegvloeit zullen die op termijn gaan verdwijnen. Waarbij het ook niet aannemelijk is dat beide supermarkten het overleven. Als ze elkaar al niet de nek omdraaien.

En als de winkels verdwijnen uit het dorp wordt het een minder aantrekkelijke plaats om te gaan wonen. Dat heeft weer effect op de scholen, de sportverenigingen of de huisartsen. Voordat je het weet zakt de sociale structuur van Swifterbant in elkaar.

Door de winkels niet in het centrum, maar aan de noordkant van het dorp te situeren is ooit een grote fout gemaakt. Daar waar de winkels vaak het hart van een dorp vormen zijn ze in Swifterbant eerder de buffer met een drukke provinciale weg en een daarachter gelegen industrieterrein. Ondertussen kan het dorp, om verschillende redenen, alleen aan de andere kant groeien. Waarmee de aantrekkelijkheid voor nieuwe inwoners om in het dorp boodschappen te doen niet groeit. Een goed bereikbare Lidl in Dronten-West kan dan ineens de genadeklap zijn voor Swifterbant.

Je moet het college kunnen vertrouwen

Maar alles hierboven goed en wel; eigenlijk gaat het daar niet meer om. Bij het vaststellen van een bestemmingplan mogen we als raad eigenlijk alleen maar kijken naar de goede ruimtelijke ordening. En daarover bestaat eigenlijk geen discussie. Dus op grond dáárvan kun je niet eens tegen zijn.

Mijn ongemak zit hem in het feit dat we als gemeenteraad op geen enkel moment het debat hebben kunnen voeren of de komst van een Lidl op die plek wel een goed idee is. Met alle argumenten en dilemma’s die ik hierboven heb geschetst. Dat is ons altijd wél beloofd door respectievelijk wethouder Engelvaart, wethouders Verlaan, wethouder Vis, wethouder Van Bergen (waarnemend), wethouder Oosterveld, wethouder Korting en -in mindere mate- wethouder Siepel.

Steeds opnieuw werd ons gezegd dat dit debat ‘later’ gevoerd zou gaan worden. Maar nu het ‘later’ is hebben we ‘eerder’ al besloten.

Dan moet je er als raad op kunnen vertrouwen dat deze wens ergens een keer tot uitvoer wordt gebracht. En steeds opnieuw werd ons gezegd dat dit debat ‘later’ gevoerd zou gaan worden. Maar nu het ‘later’ is hebben we ‘eerder’ al besloten. Wie, waar en wanneer kan niemand meer duidelijk maken.

Eigenlijk zit daar nog wel mijn grootste ongemak. Want je zou bijna onvermijdelijk tot de conclusie moeten komen dat de gemeenteraad ergens in dit proces onjuist en/of verkeerd is geïnformeerd. In politieke zin een ‘dodelijke’ formulering. Want als je dat doet als wethouder kun je wel inpakken.

De vertrouwensvraag komt op tafel. Want als je als raadslid te horen krijgt dat je ‘later’ een inhoudelijke weging kunt maken; móét je dat voor waarheid kunnen aannemen.

We hebben het met elkaar zo ingericht dat we in gemeenten en provincies geen beroepspolitici hebben. We zijn (vriendelijk bedoeld) ‘amateurs’ als gemeenteraadsleden. Dat is ook goed. Wij zijn juist de vertegenwoordiging van de samenleving en dan moet je als ‘beroeps’ geen onderdeel uitmaken van diezelfde gemeente. Maar dat betekent óók dat je moet (kunnen) vertrouwen wat je krijgt aangereikt. We kunnen niet alle verordeningen tot ver achter de komma controleren. Ook na al die jaren (ik begon in 2003) weet ik van alles wat we als gemeente doen, op hoofdlijnen, nog maar een beetje. Dat kan ook niet anders.

Maar daarom is die vertrouwensband zo belangrijk. Daar moet geen twijfel over mogelijk zijn. En dat is nu precies waar de schoen wringt. Het was in het dossier Lidl altijd ‘later’ en nu het ‘later’ is, was het ‘eerder’. Dat voelt niet goed. Dat is treurig. Maar leidt het ook tot wantrouwen?

Ik weet het écht nog niet. Want is de Lidl dan weer zo fundamenteel dat je er mensen voor de laan uit stuurt? Is Swifterbant daarmee dan wèl geholpen? Tot volgende week donderdag kan ik nog zoeken naar een antwoord op die vraag.