Het vliegveld staat de laatste dagen weer volop in de belangstelling van de media. Want donderdag startte de luchtverkeersleiding en bedrijfsbrandweer op de luchthaven. Directeur Hanne Buis liet weten zich niet voor te kunnen stellen dat de luchthaven in 2020 niet open zou gaan. De NOS las een nog geheim rapport dat Lelystad Airport vooral nieuwe prijsvechters zal trekken en daarvoor maar een vrij beperkt en kort durend positief effect voor Schiphol heeft. Ondertussen weet NRC dat “er in ‘Den Haag’  rekening gehouden [wordt] met een scenario waarbij Lelystad Airport nooit open zal gaan”. Kortom aan aandacht geen gebrek.

Van Nieuwenhuizen

Het nieuws rond de luchthaven schiet alle kanten op. Dat is ook niet zo verwonderlijk. Minister Van Nieuwenhuizen wil -tegen beter weten in- de Luchthaven Lelystad open hebben. Want voor een VVDer die Mark Rutte als premier wil opvolgen heeft ze geen best ‘trackrecord’. Als het een beetje mee zit (of tegen voor haar) zouden de verlaging van de maximum snelheid naar 100 km per uur en het besluit de luchthaven Lelystad geheel niet te openen, nog wel eens haar grootse prestaties kunnen worden. Daar wordt je als VVDer vast niet blij van. Dus werkt ze kosten wat kost door aan de opening van een luchthaven die er niet komen kan. Alle seinen staan namelijk op rood.

Het mag niet van de Kamer

Het eerste probleem voor de minister is dat de luchthaven in de vorm waarin ze het vliegveld nu open wil stellen van de Tweede Kamer helemaal niet mag. Want de reden om in Lelystad een groot vliegveld aan te leggen was het ontlasten van Schiphol. En ook alléén dát doel. Want als zelfstandig vliegveld heeft Lelystad geen bestaansrecht. De Kamer heeft dat ook heel helder vastgesteld. Al eens in 2014 in de motie Geurts/De Rouwe (31 936 nr. 183). Daarin draagt de Kamer het kabinet op om “zorg te dragen dat de businesscase inzake luchthaven Lelystad gebaseerd is op de uitgangspunten van het Aldersakkoord, namelijk een luchthaven ontwikkelen met een overloopfunctie, en dat de businesscase zich niet richt op het accommoderen van nieuw verkeer waarmee het capaciteitsprobleem op Schiphol niet wordt opgelost”. En recent in december 2018 opnieuw in de motie Laçin c.s. (31 936 nr. 565): “De Kamer, gehoord de beraadslaging, spreekt uit geen autonome groei en geen vracht op Lelystad Airport toe te staan, en gaat over tot de orde van de dag.” Daar zit geen woord Spaans bij. 

Een paar jaar na de opening zullen vooral nieuwe prijsvechters zich op Lelystad Airport vestigen.

De NOS citeert uit een nog geheim rapport waaruit blijkt dat de eerste jaren Schiphol ook daadwerkelijk ontlast zal worden. Maar óók dat een paar jaar na de opening vooral nieuwe prijsvechters zich op Lelystad Airport zullen vestigen. Dat zijn dan maatschappijen die nu nog niet op Schiphol vliegen. Dan komt onmiddellijk de motie Gerts/De Rouwe weer om de hoek kijken die deze ontwikkeling uitsluit.

Stikstof

Politiek explosiever is op dit moment het stikstof dossier. Nadat de Raad van State de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) van tafel veegde is Leiden in last. De boeren en de bouwsector hebben zich al luid en duidelijk laten horen. Want de uitspraak nu dwingt het kabinet eindelijk om echte maatregelen te nemen inplaats van technisch wensdenken op papier. De directe gevolgen zijn al groot en ‘het land dreigt tot stilstand te komen’. Dus moet het kabinet nu snel met maatregelen komen. Heel concrete maatregelen zoals het verminderen van de veestapel of het verlagen van de maximum snelheid op de snelwegen van 130 naar 100 kilometer per uur.

Op zoek naar oplossingen heeft het kabinet de Commissie Remkes gevraagd versneld met een rapport te komen over de luchtvaart. Want hoewel de uitstoot van het luchtverkeer volgends de gehanteerde berekeningen geen grote bijdrage levert; helpen op dit moment alle kleine beetjes. Daar komt bij dat de luchtvaart al jaren en jaren groeit. Terwijl de agrarische sector het gevoel heeft al die jaren te moeten inleveren. De blik wordt om die reden ook kritisch op de luchtvaart gericht. In ‘Den Haag’ wordt inmiddels rekening gehouden met de optie dat ‘Lelystad’ nooit in gebruik genomen zal gaan worden.

Natuurvergunning

En alsof het allemaal nog niet erg genoeg is, blijkt Schiphol niet eens te voldoen aan de Natuurvergunning en zijn mogelijk 100.000 illegaal. Zo’n natuurvergunning zal gezien de stikstof problematiek niet makkelijk worden afgegeven is de verwachting. Dat probleem zal in het geval van Lelystad Airport wellicht nog groter zijn gezien het grote aantal beschermde Natura 2000-gebieden in de directe omgeving. Denk dan vooral aan de Oostvaardersplassen en de Veluwe. Maar ook het Marker- en IJsselmeer en de Randmeren tussen Flevoland en ‘het oude land’. In plaats van verdere groei en overloop van Schiphol naar Lelystad; is krimp van de luchtvaart in Nederland ineens een realistisch scenario geworden.

Kluchthaven

Maar ondanks dat, opende deze week wel de luchtverkeersleiding op Lelystad. Ging de bedrijfsbrandweer van start en kan de directeur zich niet voorstellen dat haar luchthaven in 2020 niet open zou gaan. Zoals deze ook open zou gaan in 2017, in 2018 en in 2019.  En dan hebben we het nog niets eens gehad over de noodzakelijke herindeling van het luchtruim of de laagvliegroutes over Oost-Nederland. Deze luchthaven was al een hoofdpijn dossier voordat de bouw was gestart. Nu is het fysieke deel van de luchthaven af. Alles is klaar om de eerste vliegtuigen te ontvangen.

Maar of er ooit een commercieel passagiersvliegtuig voor een vakantievlucht gaat landen wordt met de dag meer onzeker. Wat een klucht!