De crisis in België sleept zich maar voort. Het is dezer dagen boeiender om ’s avonds om 20.00 uur naar Terzake te kijken dan naar het NOS Journaal. Ook al wordt er gezegd dat het “whishful thinking“ is over het einde van België; een feit is dat 39% va de Vlamingen voor onafhankelijkheid is en over heel België gezien nog 66% voor het behoud van België is, tegen 70% een maand geleden zo blijkt uit onderzoek.
Zoals niets in België is dit probleem bijzonder ingewikkeld. Nu ben ik een “Belgie-watcher” en al kom ik nog een heel eind mee met wat het probleem is; ook ik kan het nog niet in één zin uitleggen.
Eigenlijk is België geen land, maar een federatie van drie staten. Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Alle drie hebben ze een eigen regering en eigen parlementen. Daarboven is er een Federale regering en parlement. Dat is wat wij kennen als “België”. De scheiding ligt via de taalgrens tussen Frans en Nederlands, Waals of Vlaams. Ik vergeet voor het gemak dat er in België ook een Duitstalige gemeenschap bestaat; het is nu al lastig genoeg.
De Vlamingen hebben in het Federale Parlement een meerderheid, maar voor echte staatshervormingen hebben ze een tweederde meerderheid (en dus Walen) nodig. Vlaanderen is ook veel ‘rijker’ dan Wallonië en men heeft er meer en meer moeite mee om Wallonië ‘financieel in de benen’ te moeten houden.
Extra probleem waarop de Federale regeringsonderhandelingen nu stuk lopen is de splitsing van de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde. Wikipedia geeft als uitleg: “Een kieskring of kiesomschrijving is een gebied, waar bij verkiezingen op dezelfde kandidaten kan worden gestemd”. In het geval van Brussel-Halle-Vilvoorde (kortweg BHV afgekort) is het probleem dat deze kieskring zowel in Nederlandstalig én Franstalig gebied ligt waardoor er op kandidaten van beide lijsten mag worden gestemd.
Zijsprong
Ook de politiek is in België verdeeld volgens de taalgrenzen. Zo hebben wij als GroenLinks in België twéé zuster-partijen: Groen! (in Vlaanderen) en Ecolo (in Wallonië). Parijen uit dezelfde ‘familie’ (zoals Groen! en Ecolo net als GroenLinks tot de ‘groene familie’ behoren) zijn het ondanks dat niet op voorhand met elkaar eens. De tegenstelingen tussen Vlaanderen en Wallonië komen daarin ook naar buiten.  Vlamingen kunnen dus op de Vlaamse partijen stemmen, Waalen op de Waalse.
Terug naar Brussel-Halle-Vilvoorde
In het geval van BHV kunnen de inwoners van deze kieskring zowel op de Vlaamse als de Waalse partijen stemmen omdat deze kieskring zowel in de Nederlandstalige als de Franstalige gemeenschap ligt. In deze kieskring ligt “de rand van Brussel”. Dat zijn Vlaamse gemeenten die dicht tegen Brussel liggen en daardoor veel Franstalige inwoners hebben. Deze kunnen, ondanks dat ze in Vlaanderen wonen, dus op de ‘eigen’ Waalse partijen stemmen omdat deze kieskring de uizondering op de regel is. Dit is voor de Valmingen dus nadeling omdat een deel van de stemmen van de inwoners van Vlaanderen toch naar de Walen gaan. Struikelblok nu is de splitsting van BHV. Brussel moet volgens de Vlamingen los worden geknipt van Halle-Vilvoorde. Daarmee is het probleem opgelost en kunnen de Franstaligen niets anders meer dan op Vlaamse partijen stemmen. Dit stuit dus op veel weerstand bij de Waalen. (Voor de echte freaks een link naar Wikipedia – Maar let op dat deze informatie zomaar eens veranderd kan zijn binnen een paar dagen).
Zie hier het probleem van België… tegenstellingen. Tussen de Vlamingen en de Walen. De belgische formatie zit nu in een impasse vaanvan ook de commentatoren op de Vlaamse televisie (ja ook die zijn gesplitst in een Vlaamste VRT en een 
Waalse RBTF) niet weten hoe men hieruit moet komen. De aanhang van een onafhankelijk Vlaanderen groeit. Zelfs onder de Waalen neemt de steun voor België af en daardoor blijft mijn vraag gerechtvaardigd of er nog een toekomst voor België is.
Maar ik zie na de onafhankelijkheid van Vlaanderen nog niet zo snel een Groot-Nederland ontstaan waarover ook nog wel eens wordt gespeculeerd. Want de cultuurverschillen tussen Vlaanderen en Nederland zijn zo groot dat een simpele samenvoeging onoverkomelijke problemen met zich mee zal brengen!
je bhv verhaal is niet helemaal juist. Zo eenvoudig mogelijk: In 1963 werd de taalgrens vastgelegd met twee eentalige,( vlaanderen en wallonie) en één tweetalig (brussel) gebied. Nadien kwamen er 5 grondwetswijzigingen met een uitbouw van deelstaten geënt op die geografische gebieden. BHV is nu een kiesdistrict en een rechtsgebied dat niet geënt is op die geografische indeling en het grondwettelijk hof heeft gezegd dat dit discriminerend is voor de vlamingen. En dat het moest opgelost zijn voor juni 2007; Maar voor de Franstaligen moet het vooral zo blijven. En ze begrijpen vooral niet dat er een probleem is. Een groet vanuit brussel.
Over cultuurverschillen tussen Vlaanderen/ België en Holland/ Nederland wordt vaak (te) algemeen gesproken. Maastrichtenaren en Kerkradenaren zijn net zo Hollands als de gemiddelde Antwerpenaar. De Lage Landen hadden en hebben (nu als België en Nederland), net zoals elk ander land, cultuurverschillen binnen haar grenzen, zeker als de uithoeken als maatstaf genomen worden. Grootste probleem van een ‘fusie’ (hoe dan ook) tussen de zuidelijke en noordelijke Nederlanden zou de achteloosheid waarmee het calvinistische Noorden tot op heden is omgegaan met de (fundamenteel andere) mores in het katholieke zuiden, ook binnen de grenzen van de huidige staat der Nederlanden. Het was (één van de) aanleiding(en) van de Belgische opstand in 1830, helaas heeft de afscheiding van België nooit de Hollandse houding fundamenteel kunnen veranderen. Nog steeds zijn er bijvoorbeeld talloze jonge, nota bene universitair geschoolde Nederlands- Limburgers, die met geen knuppel naar het volhardend ‘onbeschofte’, ‘onverschillige’ en ‘hautaine’ Noorden te krijgen zijn en hun heil elders in Europa zoeken. Weliswaar is die groep steeds kleiner, maar 180 jaar na de afscheiding van België een gotspe. De afscheiding van de zuidelijke Nederlanden hebben ons indirect weliswaar formele democratie opgeleverd, maar de falende integratie tussen de ‘katholieke’ meerderheid in het zuiden en het ‘calvinistische’ noorden is een veenbrand die nog steeds niet helemaal gedoofd is, ook binnen de huidige landsgrenzen. In dat licht is het niet verwonderlijk dat zowel in het huidige België en Nederland geworsteld wordt met de integratie van nieuwkomers: onze eigen identiteit hebben we nooit (correct) gedefinieerd en de mores van de “leidende macht”, nota bene minderheden, respectievelijk de oorspronkelijk katholieke Walen en de calvinistische Hollanders, is er als vanzelfsprekend doorgedrukt. De huidige integratiediscussie is voor veel Nederlanders en Belgen, vaak onbewust, verwarrend en te complex omdat men zich nu al niet helemaal thuis voelt in haar eigen culturele omgeving. Het is te zeggen dat in de laatste 15 jaar (na het verdrag van Maastricht) door de veranderde Europese horizon er meer onderling begrip is gekomen en in ieder geval een stap is gezet in het bewustwordingsproces. Nederlanders en Belgen zijn meer naar elkaar toegegroeid, de Nederlander gaat nadenken over normen en waarden (goh, ze bestaan toch!) en de Belg is mondiger geworden. Innigere samenwerking zou ons ook in het alsmaar groter wordende Europa houvast kunnen bieden, op basis van onze gemeenschappelijke geschiedenis. Echte liefde en huwelijksaanzoeken zijn echter pas mogelijk als de calvinisten in het Noorden, de Oranjes voorop, na al die eeuwen eens eindelijk accepteren dat er niet alleen meer in de wereld is, maar ook binnen haar (oorspronkelijke) landsgrenzen. In engere zin: Mevrouw Von Amsberg- Zorreguieta had mogen verwachten dat vaststelling van een ontbrekende (of onvolledige?) Nederlandse identiteit eerder de vinger op de zere plek dan een leermoment voor veel Nederlanders was. Noordelijke zelfkastijding versus zuidelijke schuldbekentenis: een voortreffelijke wijn indien de juiste mix gekozen en het juiste proces gevolgd wordt, azijn als we elkaar blijven beoordelen aan de hand van bestaande denkmodellen. Maastricht (pas sinds 1939 toegevoegd aan het huidige koninkrijk der Nederlanden) is het kweekschaaltje dat aantoont dat het te langen leste echt wel zou kunnen en er iedereen beter van wordt. Zolang iedereen, dus ook de calvinistische Hollanders zichzelf kunnen relativeren. Calvinist Willem-Alexander en katholiek Maxima hadden als “best practice” dit toch zelf kunnen bedenken…
oh… in deze bijdrage van Walram kan ik me met ziel en zaligheid wel vinden!
“Noordelijke zelfkastijding versus zuidelijke schuldbekentenis: een voortreffelijke wijn indien de juiste mix gekozen en het juiste proces gevolgd wordt, azijn als we elkaar blijven beoordelen aan de hand van bestaande denkmodellen”.
Doe mij maar een glaasje van deze wijn!
Paul.