Dronten, pak die kansen in de landbouw!

woensdag 2 mei 20182 reacties

De kansen voor de landbouw liggen in Dronten voor het oprapen. Maar dan moet de gemeente de moed hebben te kiezen en over de grenzen van haar zelf opgelegde beperkingen heen durven kijken. Als Dronten durft zou ze hét Kenniscentrum Bodemvruchtbaarheid in Europa moeten willen worden. De kansen zijn er.

Nieuwe coalitievorming

De nieuwe coalitie onderhandelt over een akkoord. Daarover komt geen nieuws naar buiten, behalve wat algemeenheden. Maar één van de uitspraken die de formateurs in hun 3e voortgangsbericht namens de onderhandelende partijen naar buiten hebben bracht was “uitgangspunt is gelijkwaardigheid van biologische en gangbare landbouw. Er is een goede balans in aandacht voor beide nodig”.

Het vorige college had op een onbezonnen ogenblik de moed gehad om onze gemeente te willen profileren als ‘biologische landbouw gemeente’. Immers, al decennia heeft Dronten de meeste biologische landbouwbedrijven binnen de gemeentegrenzen. Om het maar niet te hebben over de Warmonderhof. Met 70 jaar de oudste school voor biologisch-dynamische landbouw ter wereld.

Het gemeentehuis was te klein, want de gangbare landbouw was als door een wesp gestoken zo link. ‘De bioboeren werden voorgetrokken en zij werden achtergesteld!’ Het was een schande en het college wist niet hoe snel ze weer terug in het gangbare hok moest.

Durf en visie

Het is tekenend voor onze gemeente. Als we een visie opstellen geven we een beschrijving van de huidige stand van zaken. Maar zelden gaat het er over welke kant we op willen. Welke vergezichten of ambities we koesteren. Laat staan hoe we daar moeten komen. En dat is jammer omdat we er grote kansen mee laten liggen.

Als je een beetje met visie en durf naar de landbouw kijk waag ik me graag aan de stelling dat het verschil tussen de biologische en de gangbare landbouw de komende jaren vrijwel zal gaan verdwijnen. De gangbare landbouw wordt steeds efficiënter en duurzamer terwijl de biologische landbouw in de spiegel zal moeten gaan kijken of ze met haar dogma’s (zoals een verbod op chemisch-synthetische middelen) haar eigen idealen geen geweld aan doet.

Ik verwacht dat er naast het EU gecertificeerde bio keurmerk altijd nog ruimte overblijft voor een niche markt voor biologisch (dynamische) landbouw, gebaseerd op een holistische visie, waar innovaties kunnen ontstaan.

Landbouwkennis

De grote uitdagingen voor deze tijd is hoe we de wereld blijven voeden. Steeds vaker wordt aangetoond dat dit binnen de biologische landbouw prima kan. Mits je veel aandacht hebt voor de bodem. Dat bodemvruchtbaarheid een toenemend probleem is, staat vast. Zelfs in onze oh; zo vruchtbare Flevopolders.

Nederland is wereldspeler als het gaat om de landbouw. Daar waar we nu ook nog veel landbouw producten verhandelen (we zijn de tweede agrarisch exporteur van de wereld, na de Verenigde Staten van Amerika – laat dat eens op je inwerken, zeker als je de omvang van die landen vergelijkt-) zullen we het in de toekomst veel meer nog van onze kennis moeten hebben. Die kennis is volop aanwezig in ons landbouwonderwijs. Zowel in Wageningen, als in Dronten met ‘onze’ Aeres Hogeschool en Aeres MBO Warmonderhof.

Ik hoor, bij de altijd zeer boeiende inspiratiesessies die de Aeres Hogeschool maandelijks organiseert, steeds meer aandacht voor de bodem en het sluiten van kringlopen, was 20 jaar geleden toen ik aan de Warmonderhof studeerde daar al gemeengoed.

Wel stel ik vast dat biologische en gangbare landbouw elkaar steeds beter weten te vinden Al die kennis, visie en inspiratie komen samen in Dronten. Daar kunnen we als gemeente gebruik van maken

Kenniscentrum Bodemvruchtbaarheid

Ik zou hopen dat de nieuwe coalitie de lijn van gangbaar-biologisch pappen en nathouden laat varen en durft te zeggen dat wij ons in Dronten gaan richten op ‘innovatieve bodemvruchtbare duurzame landbouw’. Daarvoor gaan we als overheid actief de boer op samen met de onderdelen van de Aeres Groep in Dronten en onderzoeksinstellingen om een kenniscentrum bodemvruchtbaarheid in te richten.

Via samenwerking in bijvoorbeeld de regio Zwolle kan onze gemeente aankloppen bij het Comité van de Regio’s in Brussel en via hen bij de Europese Commissie voor subsidiëring van langjarig onderzoek naar bodemvruchtbaarheid.

Want afnemende bodemvruchtbaarheid is een probleem dat we niet mogen onderschatten. Het betekent dat we van dezelfde gronden steeds minder opbrengst weten te halen terwijl er meer monden zijn te voeden.

Vruchtbare landbouw is nodig om de wereldbevolking vitaal te houden en kan de oplossing zijn voor veel problemen van deze tijd. Vruchtbare grond is in staat om meer vocht vast te houden en daarmee wordt verwoestijning (een toenemend probleem in bijvoorbeeld Spanje) voorkomen en maakt de bodem veerkrachtiger tegen perioden van droogte of overvloedige regen. De gevolgen van klimaatveranderingen worden daardoor verkleind.

Als de vruchtbaarheid van gronden in Europa kan worden versterkt kan de productiviteit op een verantwoorde wijze toenemen en dat is goed voor de voedselvoorziening en de regionale economie!

Oplossing klimaatprobleem

En de bodem heeft een groot effect op het klimaat. Verbetering van de bodemvruchtbaarheid is vooral gebaat bij een verhoging van het ‘organische stofgehalte’ in de bodem. Dat OS-gehalte varieert nu, afhankelijk van de grondsoort, ongeveer tussen de 3 en 8%.

“Als wij er in slagen het organische stofgehalte in landbouwgrond te verhogen, leveren we een enorme bijdrage in de strijd tegen klimaatverandering. Ter illustratie: één procent meer organische stof in landbouwgrond, compenseert de totale Nederlandse jaarproductie aan broeikasgassen” stelt Hans Huijbers, voorzitter van de Zuidelijke Land- en Tuinbouworganisatie (ZLTO) in het NRC van 25 april 2017.

Het mes snijdt dus aan twee kanten. Want we lossen daarmee het probleem op van de afnemende bodemvruchtbaarheid en klimaatverandering. Daarom zouden we juist op Europees niveau geld en samenwerking moeten zoeken. Zodat we met onze kennis hier in de polders, maar ook op de Spaanse Hooglanden of de Oost-Europese binnenlanden in de praktijk ervaringen moeten opdoen.

Goed voor Dronten

Zeker als we daarbij dan ook nog samenwerking zoeken, met bijvoorbeeld Spaanse en Oost-Europese landbouwscholen. Dan kunnen we komen tot gezamenlijk onderzoek en studenten uitwisseling. Dat is goed voor onze studenten en ons onderwijs! En daarmee is het dus goed voor Dronten.
Ik wens het nieuwe college dit soort plannen, visie en ambitie toe. Wellicht met een nog beter plan dan dit, maar anders mogen ze het met veel liefde van me over nemen! In het belang van Dronten, van ons landbouwonderwijs en uiteindelijk onze boeren en voedselvoorziening.

Het Platteland dat zorgt voor voedsel uit de landbouw, zorgt voor ontspanning in de natuur, voor landschappen om te recreëren en te sporten. Dat platteland verdient meer aandacht en waarderingen.

Natuurbeschermers en boeren zijn bondgenoten. Boeren willen een goed en gezond product telen waarvoor ze een redelijke prijs krijgen. Ons gezamenlijke landschap hun productiegrond en daarmee onze gezamenlijke verantwoordelijkheid én gedeeld belang!

Paul Vermast was van augustus 2003 tot september 2022 (burger)raadslid  voor GroenLinks in de gemeenteraad van Dronten.

Daarnaast was hij fractievoorzitter en plaatsvervangend voorzitter van de gemeenteraad.

Bij de verkiezingen voor de Tweede Kamer in 2017 stond hij voor GroenLinks op plaats 38.

2 Reacties

  1. Martien spitzen

    Ik kan mij hier grotendeels in vinden behalve de tolerantie voor chemische middelen. Ze zijn achteraf altijd schadelijker gebleken dan gedacht. En het zet een rem op onderzoek naar alternatieven.

  2. Paul Vermast

    Dag Martien,

    Goeddeels ben ik dat zeer met je eens, maar ik vind dat je de ogen niet moet sluiten voor de mogelijkheid als dogmatisch verbod. Het ideaal van de biologische landbouw (als je dat zo mag noemen) is om het natuurlijk evenwicht zo goed mogelijk zelf te laten werken. Ik heb zelf (lang geleden) meegemaakt dat we met een breed werkend biologisch gif zowel de plaag als de natuurlijke vijanden wegspoten. Maar de plaag was altijd sneller terug.

    Als je een chemisch middel hebt dat snel vervalt, geen residu achterlaat op gewas of bodem en smal werkend is op alleen de plaag kun je wellicht met één bespuiting de plaag op achterstand zetten waardoor de natuurlijke vijanden het beheersbaar en klein kunnen zouden. Dat sluit in mijn beleving meer aan bij de doelen van de biologische landbouw, dan een teeltseizoen de plaag en de natuurlijke bestrijders wegspuiten.

    Daar zit mijn punt. En natuurlijk moet dat in de praktijk blijken te werken, natuurlijk moet er gezocht blijven worden naar betere, biologische alternatieven. Maar het op voorhand uitsluiten moet echt eens heroverwogen worden. Want als de biologische sector niet oppast wordt ze rechts ingehaald door de gangbare landbouw op duurzaamheid. Mooi voor de landbouw in het algemeen en milieu & natuur in het bijzonder, maar het vraagt wel een herpositionering van de biologische landbouw.

    Groet,
    Paul

Een reactie versturen

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.