Fundamentele discussie luchtvaart

vrijdag 7 april 20172 reacties

“Er is een fundamentele discussie nodig over de toekomst van de luchtvaart in Nederland” stelt de Onderzoeksraad voor de Veiligheid (OVV) vandaag bij een presentatie over de veiligheid op de Luchthaven Schiphol. De OVV deed onderzoek naar een reeks van incidenten op Schiphol en doet een aantal stevige aanbevelingen. Daaraan wordt ook de conclusie verbonden dat uitbreiding van Schiphol pas kan op het moment dat de veiligheid op orde is[1]Zie Onderzoeksraad voor de Veiligheid.

Ook geeft de OVV het advies om naar de infrastructuur van Schiphol te kijken en deze waar mogelijk te vereenvoudigen. Interessant en zorgelijk is het beeld dat de OVV schetst over een onderbezetting bij de Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL) en de toenemende drukte in het luchtruim van en naar de luchthaven.

Lelystad

Als je ziet welke druk er nu al op de LVNL ligt en de toenemende drukte in het luchtruim is het nog verwonderlijker dat de Luchthaven Lelystad verder zal worden uitgebreid. Aanbeveling vier van de OVV zou aanleiding moeten zijn die keuze nog eens tegen het licht te houden.

“Onderzoek vooraf en integraal wat de effecten van de groei van het vliegverkeer zijn op de veiligheid en neem maatregelen om die effecten structureel te beheersen” zo stelt de Raad.

Dat gegeven opgeteld bij het feit dat de vliegtuigen vanaf Lelystad in de plannen zo’n 50 km lang op slechts 3000 voet (ongeveer 900 meter) hoogte[2]Bron: Factsheet Lelystad Airport (.pdf) over Flevoland moeten vliegen om het naderende vliegverkeer naar Schiphol niet in de weg te zitten. Deze geringe hoogte zorgt voor extra risico’s en dan laat ik voor het gemak de mogelijkheid tot aanvaringen met vogels en de Oostvaardersplassen[3]Vogelbescherming: Ondermaats onderzoek vliegveld Lelystad: risico’s vogels Oostvaardersplassen onderschat maar even buiten beeld.

Maar ook dat zou oproep van de OVV rechtvaardigen om te komen tot ‘een fundamentele discussie over de toekomst van de luchtvaart in Nederland’.

Brandweer

Ook rond de Luchthaven Lelystad is de veiligheid een onderwerp van politiek debat. De brandweerregio Flevoland legt de gemeenteraden voorstellen voor om de brandweerzorg op de luchthaven voor haar rekening te nemen. In de commissievergadering van gisteravond in Dronten heeft de raad zich unaniem achter het college geschaard dat deze verantwoordelijkheid weigert te nemen[4]Gemeente Dronten: Raadsvoorstel Brandweerzorg Lelystad Airport. Lelystad Airport is een commercieel bedrijf en onderdeel van de Schiphol Group. Net als alle andere commerciële bedrijven die een bedrijfsbrandweer moeten hebben zal ook de luchthaven daarin zelf moeten voorzien. Daarbij opgeteld dat dit bij alle andere luchthavens ook het geval is zie ik met het college geen enkele reden om daar in het geval van Lelystad anders mee om te gaan.

Alderstafels

Het aantal vliegbewegingen op Schiphol neemt de laatste tijd weer fors toe en daarmee komt het plafond voor het aantal vliegbewegingen op Schiphol in zicht. Dat plafond is ingesteld naar aanleiding van het akkoord aan de Alderstafel in 2008 tussen de Regio, Schiphol en Overheden[5]Advies Alderstafel Schiphol middellange termijn. Om Schiphol toch te kunnen laten groeien is toen bedacht om een deel van de (voor Schiphol commercieel niet zo interessante) vakantievluchten te verplaatsen naar Eindhoven en Lelystad.

Het doel van de Alderstafel Schiphol was om afspraken te maken (tot 2020) om geluidshinder tegen te gaan. Maar de techniek heeft de laatste 10 jaar bepaald niet stil gestaan. Vliegtuigen zijn veel groter en vooral veel stiller geworden. De vraag die dit met zich meebrengt is of de afspraken zoals we deze uit het Aldersakkoord van 2008 kennen na 2020 nog wel overeind zullen blijven.

Geluidsruimte

Veel logischer zou zijn om met Schiphol afspraken te maken over de hoeveelheid ‘geluidsruimte’ die de luchthaven jaarlijks heeft. Dat betekend concreet dat je een plafon zet op de hoeveelheid herrie die er jaarlijks mag worden geproduceerd. Daarbinnen is de luchthaven dan vrij om te doen wat haar goed dunkt. De ontwikkeling naar stillere en grotere vliegtuigen zal zonder twijfel voort zetten en dat biedt Schiphol de ruimte om door te kunnen groeien. Het stimuleert luchtvaartmaatschappijen ook om deze toestellen te gebruiken zodat er meer ‘geluidsruimte’ over blijft om groei te kunnen opvangen.

Nut en Noodzaak Lelystad

Al jaren betwist ik de nut en noodzaak van de Luchthaven Lelystad[6]Dossier Luchthaven Lelystad op deze website. Ook deze nieuwe ontwikkelingen sterken mij daarin. De veiligheid van het vliegverkeer is niet geholpen met een rare extra baan voor Schiphol nabij Lelystad. De omgeving is er niet mee geholpen en de verplaatsing komt voort uit oude afspraken die over drie jaar verlopen. Vorig jaar schreef ik al dat Schiphol plannen heeft  klaar liggen om een nieuwe terminal in de Haarlemmermeer te bouwen. Tel daarbij de aanbevelingen op van de OVV om de infrastructuur van de luchthaven eenvoudiger te maken en de kans dat er vanaf 2020 niet meer op vliegbewegingen, maar op geluid gestuurd gaat worden op Schiphol. Dan zie je nut en noodzaak van Lelystad in snel tempo kleiner worden.

Herriehaven

Wat er dan overblijft van de investeringen die de (regionale) overheden nu in Lelystad aan het doen zijn mag je jezelf afvragen. Maar de kans dat Lelystad dan het afvoerputje wordt voor onaantrekkelijke vluchten en vliegtuigen die te veel herrie maken is reëel. Daarbij zie je nu al dat de afspraken die aan de Alderstafel Lelystad zijn gemaakt nu al onder druk komen te staan. Ik ben blij dat ons college van burgemeester en wethouders in stevige bewoordingen blijft vast houden aan de afspraken uit het Aldertafel akkoord Lelystad 2012[7]Gemeente Dronten: Collegebrief aan Alders van 30 maart 2017. Want anders zijn we in Flevoland pas echt de klos!

De uitbreiding van de Luchthaven Lelystad is een ongewenste ontwikkeling. Die voor de regio vooral tot herrie, stank en overlast zal leiden. De zogenaamde economische groei en werkgelegenheidseffecten worden al jaren positief voorgespiegeld. Terwijl de voorwaarden waaronder de luchthaven ontwikkeld mag worden inmiddels al onder druk staan.

In dit dossier een overzicht van alle blogberichten over de Luchthaven Lelystad op deze website.

2 Reacties

  1. Frank Pels

    Goed verhaal….. Maar toch een aandachtspunt: ze zijn op dit moment 200 miljoen euro aan het uitgeven aan Lelystad Airport en de bijbehorende infra. Je zou toch denken dat Schiphol dat straks niet ongebruikt laat liggen (al was het maar uit principe).

  2. Paul Vermast

    Op een netto resultaat van 374 miljoen in alleen 2015 al, zou ik daar niet zo zeker van zijn. Om maar te zwijgen over Schiphol en principes. Maar helemaal ongebruikt zullen ze het vast niet laten. De vliegtuigen die te veel herrie maken of eigenlijk economisch niet zo interessant zullen naar Lelystad worden verdreven. Want daar heeft niemand er last van ten slotte.

Een reactie versturen

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Paul Vermast was van augustus 2003 tot september 2022 (burger)raadslid  voor GroenLinks in de gemeenteraad van Dronten. Daarnaast was hij fractievoorzitter en plaatsvervangend voorzitter van de gemeenteraad. Bij de verkiezingen voor de Tweede Kamer in 2017 stond hij voor GroenLinks op plaats 38.